Nasza Wiara - Forum dla ludzi wierzących, kochających i pozytywnie myślących

W malowniczym pasmie wapiennych wzgĂłrz, ciÂągnÂących siĂŞ od Krakowa aÂż po WieluĂą, zwanych "szlakiem orlich gniazd", nad rzekÂą WartÂą, poÂłoÂżone jest miasto CzĂŞstochowa. Przyjmuje siĂŞ, Âże nazwa jego pochodzi od sÂłowiaĂąskiego imienia "CzĂŞstoch", jakie nosiÂł zaÂłoÂżyciel osady. W dokumentach z poczÂątku XIII w. wymieniona jest wieÂś rycerska o nazwie "CzĂŞstochowa", ktĂłra pod koniec XIV w. otrzymaÂła prawa miejskie.

W zachodniej czêœci miasta zwanej w XIV w. Star¹ Czêstochow¹, wznosi siê na wysokoœÌ 293 m n.p.m. wapienne wzgórze, na którym znajduje siê kompleks zabudowaù sakralnych i mieszkalnych, otoczonych wa³ami obronnymi i parkiem, zwany Jasn¹ Gór¹.

Po raz pierwszy okreÂślenie "Jasna GĂłra" /Clarus Mons/ pojawia siĂŞ w dokumencie z 1388 roku, wystawionym przez starostĂŞ olsztyĂąskiego. NazwĂŞ "Jasna GĂłra" nadali wzgĂłrzu Paulini, zakonnicy z WĂŞgier, zapoÂżyczajÂąc ten termin od macierzystego klasztoru Âśw. WawrzyĂąca na Jasnej GĂłrze w Budzie /in Claro Monte Budensi/.

Wywodz¹cy siê z ruchu eremickiego Zakon Œwiêtego Paw³a Pierwszego Pustelnika /OO. Paulini/ powsta³ w XIII w. na Wêgrzech. Za³o¿yciel Zakonu - b³. Euzebiusz, kanonik ostrzyhomski - zebra³ w jedn¹ wspólnotê pustelników ¿yj¹cych na terenach dzisiejszych Wêgier i Jugos³awii. Zasad¹ organizacji ¿ycia zakonnego sta³a siê dla Paulinów regu³a œw. Augustyna. Za patriarchê Zakonu obrali sobie œw. Paw³a z Teb, zwanego przez tradycjê pierwszym pustelnikiem. Urodzi³ siê on ok. 230 r. w Egipcie. W czasie przeœladowania chrzeœcijan za panowania cesarza Decjusza, maj¹c 16 lat, uda³ siê na pustyniê, gdzie wed³ug tradycji spisanej przez œw. Hieronima przebywa³ przez 90 lat. Jego po¿ywieniem by³ chleb, codziennie przynoszony przez kruka, i garœÌ daktyli. Pod koniec ¿ycia odwiedzi³ go œw. opat Antoni. On te¿ pochowa³ cia³o Paw³a w grobie, który - jak g³osi podanie - wykopa³y dwa lwy. St¹d te¿ w herbie Zakonu Paulinów znajduje siê palma daktylowa, dwa lwy i kruk z bochenkiem chleba w dziobie.

Paulini sprowadzeni zostali do Polski przez WÂładysÂława Opolczyka, namiestnika krĂłla Ludwika WĂŞgierskiego w latach 1367 - 1382. Do CzĂŞstochowy przybyli w 1382 r. otrzymujÂąc w darze od ksiĂŞcia jasnogĂłrskie wzgĂłrze z maleĂąkim koÂścioÂłem pod wezwaniem NajÂświĂŞtszej Maryi Panny, Dziewicy WspomoÂżycielki. W nim to zÂłoÂżyli bezcenny skarb - od wiekĂłw otaczany wielkÂą czciÂą Cudowny Wizerunek Matki BoÂżej przywieziony przez fundatora z BeÂłza.

Wed³ug tradycji Obraz Matki Bo¿ej zosta³ namalowany przez œw. £ukasza Ewangelistê na desce sto³u, przy którym Najœwiêtsza Rodzina modli³a siê i spo¿ywa³a posi³ki. Œw. £ukasz mia³ wykonaÌ dwa obrazy Maryi, z których jeden dotar³ do Italii i do dziœ jest czczony w Bolonii, drugi zaœ zosta³ przewieziony przez cesarza Konstantyna z Jerozolimy do Konstantynopola i z³o¿ony w tamtejszej œwi¹tyni. SzeœÌ wieków póŸniej s³u¿¹cy w wojsku cesarskim ksi¹¿ê ruski Lew, urzeczony piêknem Obrazu, zapragn¹³ przenieœÌ go na Ruœ. Na usilne nalegania ksiêcia cesarz podarowa³ mu Cudowny Wizerunek i od tego czasu Obraz otaczany by³ na Rusi wielk¹ czci¹.

W czasie walk prowadzonych przez Kazimierza Wielkiego i Ludwika Wêgierskiego na Rusi Obraz ukryto w zamku w Be³zie. W roku 1382 znalaz³ go tam ksi¹¿ê W³adys³aw Opolczyk. Doznawszy ³aski orê¿nego zwyciêstwa nad nieprzyjacielem, ksi¹¿ê zabra³ Obraz i przywióz³ do Czêstochowy, oddaj¹c go pod opiekê Paulinów. Tak¹ historiê Obrazu Matki Bo¿ej Jasnogórskiej przekazuje najstarszy rêkopis Translatio tabulae, którego odpis z 1474 r. przechowywany jest w archiwum jasnogórskim.

Najnowsze natomiast badania naukowe wykazujÂą, Âże Obraz byÂł pierwotnie ikonÂą bizantyjskÂą, typu "Hodegetria", pochodzÂącÂą z VI - IX wieku. RosnÂąca sÂława Cudownego Wizerunku Bogurodzicy sprawiÂła, Âże w krĂłtkim czasie klasztor jasnogĂłrski staÂł siĂŞ miejscem licznych pielgrzymek i skarbcem niezwykle cennych wotĂłw. RozgÂłos i wota zwabiÂły zÂłodziei. W Wielkanoc 14 kwietnia 1430 r. banda rabusiĂłw z Czech, Moraw i ÂŚlÂąska dokonaÂła napadu na klasztor. Po wÂłamaniu siĂŞ do Kaplicy Matki BoÂżej zdjĂŞli z oÂłtarza Wizerunek, ograbili go z kosztownoÂści i pociĂŞli szablami twarz Madonny. NastĂŞpnie rzucili Obraz na ziemiĂŞ, powodujÂąc pĂŞkniĂŞcie deski Ikony na trzy czĂŞÂści.

Wed³ug relacji Piotra Risinusa, przedstawionej w dziele pt. Historia pulchra /1523/, restauracji Obrazu dokonano na dworze króla polskiego W³adys³awa Jagie³³y w Krakowie. Malarze kilkakrotnie bezskutecznie nak³adali farby, gdy¿ zawsze po krótkim czasie sp³ywa³y. Obecnie wiemy, ¿e trudnoœci œredniowiecznych artystów, próbuj¹cych odrestaurowaÌ staro¿ytn¹ Ikonê, wynika³y z faktu, i¿ nak³adali oni farby temperowe na malowid³o wykonane technik¹ woskow¹ - enkaustyk¹. D³ugi czas uwa¿ano, ¿e namalowano wtedy zupe³nie now¹ kopiê na deskach pierwotnej Ikony. Jednak wyniki ostatnich badaù przeprowadzonych przez rektora ASP w Warszawie prof. W. Kurpika wykaza³y, ¿e tak nie by³o. Uzupe³niono tylko ubytki.